Details
Reproductie
ObjectnummerFLM-94-095
Titelzeishandvat
BeschrijvingBetreft een gebogen onderste houten zeishandvat.De zeis is een landbouwwerktuig dat kan worden beschouwd als een verdere ontwikkeling van de sikkel. Een tussenvorm is de zicht. De zeis bestaat uit een lang gebogen mes, aan de binnenbocht scherp, met een scherpe punt, bevestigd aan een houten steel met twee handvaten. De handvaten worden in het Fries 'tollen' genoemd.
Op grond van de handvaten onderscheidt men zeissen in krukzeisen en pikstokzeisen. Bij krukzeisen zijn de handvaten rechtvormig en zijn iin een hoek van 90 graden ten opzichte van elkaar aangebracht op de zeisstok. Bij pikstokzeisen zijn de handvaten gebogen en zijn aan dezelfde zijde aangebracht aan de zeisstok. De oudste zeisen waren krukzeisen in casu met recht gevormd handvaten. De pikstokzeis met rond gevormd handvaten ontwikkelde men vanaf circa 1918. Dit handvat is, deze is immers gebogen, afkomstig van de zeisstok van een pikstokzeis. Handvaten van pikstokzeisen werden op vaste afstand van 56 cm. uit elkaar aangebracht en bevestigd aan de zeisstok met metalen bouten en moeren. Ter bevestiging van het handvat aan de vierkante zeisstok was het uiteinde van het handvat in de lengterichting vlak afgezaagd. Het gat van het onderste handvat was 86 cm verwijderd van de onderzijde. De zeis werd aan de lengte van de maater aangepast door de stok aan de onderzijde in te korten. De wagenmakers waren ook betrokken bij het maken van de zeisstokken. Deze maakte de zeisstokken van essenhout en die veelal vierkant waren gevormd.
Op grond van de handvaten onderscheidt men zeissen in krukzeisen en pikstokzeisen. Bij krukzeisen zijn de handvaten rechtvormig en zijn iin een hoek van 90 graden ten opzichte van elkaar aangebracht op de zeisstok. Bij pikstokzeisen zijn de handvaten gebogen en zijn aan dezelfde zijde aangebracht aan de zeisstok. De oudste zeisen waren krukzeisen in casu met recht gevormd handvaten. De pikstokzeis met rond gevormd handvaten ontwikkelde men vanaf circa 1918. Dit handvat is, deze is immers gebogen, afkomstig van de zeisstok van een pikstokzeis. Handvaten van pikstokzeisen werden op vaste afstand van 56 cm. uit elkaar aangebracht en bevestigd aan de zeisstok met metalen bouten en moeren. Ter bevestiging van het handvat aan de vierkante zeisstok was het uiteinde van het handvat in de lengterichting vlak afgezaagd. Het gat van het onderste handvat was 86 cm verwijderd van de onderzijde. De zeis werd aan de lengte van de maater aangepast door de stok aan de onderzijde in te korten. De wagenmakers waren ook betrokken bij het maken van de zeisstokken. Deze maakte de zeisstokken van essenhout en die veelal vierkant waren gevormd.
Objectnaamzeishandvat
Objectcategoriehandgereedschappen
Materiaalhout
Formaat
diameter: 3.3 cm
lengte: 25.0 cm
lengte: 25.0 cm