Details
Reproductie
ObjectnummerFLM-00-021
TitelVlegel of dorsvlegel van hout gebruikt om handmatig graan, koolzaad en peulvruchten te dorsen
Vervaardigeronbekend
BeschrijvingBetreft een houten vlegel of dorsvlegel met een lange houten steel (ongeveer 145 cm) en een rond slaghout (ongeveer 60 cm). De metalen knop aan het einde van de steel is door middel van twee tongen vastgeklonken. Voor de verbinding tussen het slaghout en de steel werd vaak een palinghuid gebruikt. In dit geval is de palinghuid vervangen door een touw dat om de knop is geknoopt en door een gat in het slaghout gaat. Door deze constructie kan het slaghout vrij ronddraaien om de steel.
De vlegel of dorsvlegel (Fries: flaaie of flaeijel) bestaat uit een lange houten steel (Fries: hânstôk) en aan het einde een knop en een korter rond slaghout (Fries: kneppel). Dit slaghout is gemaakt van hout dat moeilijk splijt, zoals beukenhout. De vlegel werd gebruikt om handmatig graan, koolzaad of peulvruchten te dorsen. Bij het dorsen slaat men met de vlegel op het graan, koolzaad of de peulvruchten (Fries: tersk of jaksel), dat op een dorsvloer of dorskleed is uitgespreid. Men werkt meestal met een aantal mensen in een groep. Het slaan moet dan in een bepaald ritme gebeuren om te voorkomen dat de dorsvlegels elkaar raken. Tijdens dit proces worden de korrels uit de aren verwijderd en blijven de korrels met het kaf en het stof, na het verwijderen van het stro, over. Korrels, kaf en stof worden daarna met een wan opgegooid, zodat de wind het kaf en het stof scheidt van de korrels.
De vlegel of dorsvlegel (Fries: flaaie of flaeijel) bestaat uit een lange houten steel (Fries: hânstôk) en aan het einde een knop en een korter rond slaghout (Fries: kneppel). Dit slaghout is gemaakt van hout dat moeilijk splijt, zoals beukenhout. De vlegel werd gebruikt om handmatig graan, koolzaad of peulvruchten te dorsen. Bij het dorsen slaat men met de vlegel op het graan, koolzaad of de peulvruchten (Fries: tersk of jaksel), dat op een dorsvloer of dorskleed is uitgespreid. Men werkt meestal met een aantal mensen in een groep. Het slaan moet dan in een bepaald ritme gebeuren om te voorkomen dat de dorsvlegels elkaar raken. Tijdens dit proces worden de korrels uit de aren verwijderd en blijven de korrels met het kaf en het stof, na het verwijderen van het stro, over. Korrels, kaf en stof worden daarna met een wan opgegooid, zodat de wind het kaf en het stof scheidt van de korrels.
Objectnaamvlegel, dorsvlegel
Objectcategoriegereedschappen
Formaat
steel hoogte: 145 cm
steel breedte: 2.5 cm
slaghout hoogte: 63 cm
slaghout breedte: 5.5 cm
steel breedte: 2.5 cm
slaghout hoogte: 63 cm
slaghout breedte: 5.5 cm