Details

Geschiedenis van de Friese Landbouw van het begin tot in de negentiende eeuw.
DEEL I. Standaardwerk.

Voor bijzondere onderwerpen raadplege Inen het register
TEN GELEIDE DOOR DEN VOORZITTER DER FRIESCHE
MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW 5
INHOUD VAN DEEL 1 7

HOOFDSTUK 1 VAN HET BEGIN TOT 1000 NA CHR. 36
Het eerste tijdperk (tot het midden van de 7e eeuw) 37
Berichten van Romeinse schrijvers 37
Archeologische gegevens Het boerenhuis 41

Land en bedrijf 45
Het tweede tijdperk (van midden 7e eeuw tot 1000 na Chr.) Christendom en Frankische overheersing 52
Het bezit van de kloosters Fulda en Werden 54
Het bedrijf

HOOFDSTUK 11 DE LATERE MIDDELEEUWEN, 57
1000-1500 60
De Friese wetten; de verdeling van de hemrik 60
Kloosterkronieken 69
De Friese grond. Verschillende wijzen van landverdeling 74
Toestanden op landbouwgebied in de 13e, 14e en 15e eeuw 79
Verschillende grote bedrijven; hoven 79
Handel 83

De gewone Friese boerderij; huis, land, bedrijf, volk 85

HOOFDSTUK 111 DE ZESTIENDE EEUW

I Iet boerenhuis De landerijen
Ilet cultuurland in het algemeen
De grootte der bedrijven
De verkaveling

Bouw- en weiland

let boerenbedrijf
Het veehoudersbedrijf
De akkerbouw 109
Het volk, sociale verhoudingen en levenswijze 122
Boer en landheer . 126
Boer en arbeider 126

Boer en stedeling 131 136

Het boerenleven 142

HOOFDSTUK IV DE ZEVENTIENDE

EEUW 156

Het boerenhuis 156
De landerijen 159
Het cultuurland in het algemeen 159
De grootte der bedrijven 160
Verkaveling. Bouw- en weiland 161
Het boerenbedrijf 162
Het veehoudersbedrijf 162
De akkerbouw 165

Het volk. Verdere ontwikkeling der
verhoudingen; het boerenleven 170

Boer en landheer . 170
Invloed van toestanden in de omgeving en elders; overheidsmaatregelen 173
Het boerenleven

Tweede afdeling (1700—1900) 177

HOOFDSTUK V HUIS EN LAND IN DE 18e EEUW 181

Het boerenhuis 181
(verdere ontwikkeling) . 181
Het land 192 191
(verzorging en ontwatering)
HOOFDSTUK VI DE RUNDVEETEELT IN de 18e eeuw

Rundveepest
De gevolgen van de veepest 240
De invloed op handel en wandel 247
De invoer van vreemd rundvee


HOOFDSTUK VII PAARDEN EN KLEINVEE IN DE

18e EEUW 271

De Friese paarden 27
Ilet kleinvee285
De schapen 285
Geiten291
Varkens 291
Imker (bijen en pluimvee) 298

HOOFDSTUK VIII DE AKKERBOUW IN DE 18e EEUW 295 (bouw- en weiland, braak en kunstweiden, bemesting en methoden) 296 (opbrengst en prijzen van gewassen) 305

HOOFDSTUK IX DE BOER EN DE WERELD IN DE
18e EEUW 313

Het boerenleven 313

Boer en overige bevolking 320
(aandeel in de bevolking) 320
(boer en belastingen) 321
(boer en regenten) 323

Pachtersoproer"

1748) 324 (rol van den boer in 1748) 326

Boer en landheer
(ontwikkeling der verhouding)
(contractsbepalingen) 341
Boer en arbeider 351

(inwonend personeel en losse arbeiders)
(hannekemaaiers)
Boer en koopman
(ontwikkeling van het marktwezen)
Het ontstaan der jaarmarkten
(uit kerkelijke hoogtijdagen)
(uit privilege) 364

De economische betekenis van de jaarmarkt

367 voor de marktplaats)
367 (betekenis voor den boer)
370 Weekmarkten
375 (ontstaan)
375 jaarmarkt)
376 (handelsvrijheid)
377 (de waag)
Overzicht der weekmarkten, gedurende enkele eeuwen
verspreiding enz.)
387 aard der markten)

KORTE INLEIDING TOT DE ONTWIKKELING VAN DE LANDBOUW IN DE 19e EEUW 394

HOOFDSTUK X HUIS, LAND EN ARK IN DE 19e EEUW 396

Het boerenhuis 396
(ontwikkeling)
(de indeling van 't huis)
de constructie van de schuur)
402 (het „uilebord")
406 Het land
landaanwinst
412(binnenwater en bûtlannen)
414 (draineren en greppelen)
415 (bemesting)
417 (terpaarde)
420 De grootte van de bedrijven
422 gereedschappen en werktuigen)
427 wagens)


HOOFDSTUK XI RUNDVEETEELT IN DE 19e EEUW
(toestand in 't begin van de eeuw)
(stalling en verzorging)
441 hoge stallen 445
(handel te kort en (ras export)en type)449
(veredeling) 454
Fr. Rundvee Stamboek) 460
(veestapel in verband met de handel) 464
(longziekte en andere kwalen) 471

HOOFDSTUK XII DE FRIESE BOTER IN DE 19e EEUW 481

(inleiding) 481
Boter voor Engeland 482
Handel en kwaliteit 487
(gebreken in de boterhandel) 487
pogingen tot verbetering) 489
Boterknoeierij 495
(vervalsing en „verbetering") 495
(dikwijls overdreven) 503 Ro
(bestrijding van knoeierij) 506

Bereiding en kwaliteit 507
(vasthouden aan traditie) 507
De boterbereiding in de 19e eeuw, tot 1880 509 (op greidebedrijven)
kleine gemengde bedrijven) 516
achterstand) 520
Verbetering van de boterbereiding 525
oriëntatie op Denemarken enz.)
525(fabrieksmatige zuivelbereiding) (
aard en werking der fabrieken) 547
particuliere fabrieken) 551
(verbetering contra de crisis) 559

HOOFDSTUK XIII FRIESE KAAS IN DE 19e EEUw 566 (kaas in 't algemeen)

566 Kaasbereiding
(magere kaas) . 569
De weg van de Friese kaas 574
fabriekmatige kaasbereiding)
HOOFDSTUK XIV PAARDEN EN KLEINVEE IN DE
580

19e EEUW 585

Paarden
(landbouwpaarden) 585
(fokkerij)
(bescherming van 't Friese ras)

(verval van ' Friese ras) 595
Kleinvee 598
Schapen
(melkschapen)
(heideschapen)

603 Geiten
605 Varkens (varkenshouden)
(varkensmesten en gokken)
Bijen en pluimvee

HOOFDSTUK XV AKKERBOUW IN DE 19e EEUW
612 (methoden)
612 (gewassen)
(aardappelen en poters)

TrefwoordenLandbouw; geschiedenis
Geografisch trefwoordFriesland