Details
Reproduction
InventarnummerFLM-00-114
TitelAardappelpootboor van metaal en hout gebruikt om pootgaten te maken voor het poten van aardappelen
Herstelleronbekend
BeschreibungBetreft een metalen aardappelpootboor of aardappelpoter met houten handvat. De aardappelpoter (Fries: ierappelboar) bestaat uit een metalen pootboor, verbindingsijzers en een fors houten handvat. De ronde pootboor is een naar beneden toe taps toelopende zware beker met aan de bovenzijde een kraag of flens. Deze vorm maakt het mogelijk dat de grond die in de beker is gedrukt bij het optrekken van de boor mee omhoog komt, zodat een mooi rond pootgat ontstaat. Deze manier van het maken van een pootgat is een verbetering ten opzichte van de daarvoor in gebruik zijnde priemvormige zetstok. Aan de kraag of flens smeedde men de twee ronde staven (verbingingsijzers) die de boor trapeziumvormig rechtstreeks verbindt met het houten handvat. De twee ronde staven zijn doorboord gestuikt bevestigd aan dit handvat. Met de aardappelpootboor (Fries: ierappelboar) werd een pootgat in de grond geboord waarin de voorgekiemde pootaardappelen werden gelegd. De pootboor werd, in tegenstelling tot de zet- of pootstok, vooral toegepast op stevige meer kleiachtige grond. Er werd een kegelvormig gat van ongeveer 10 centimeter diep gemaakt. Aanvankelijk werd het poten van aardappelen uitgevoerd met een aardappelpootstok waarmee een gat in de grond werd gedrukt. De zijkant van het gat werd hierdoor vastgedrukt. Om dit nadeel te voorkomen gebruikte men liever een aardappelpootboor. De grond in de boor werd mee omhooggetrokken en nadat een pootaardappel handmatig in het gat was gelegd, weer de grond weer gebruikt om het gat te dichten. Omdat het gebruik van kunstmest vroeger niet algemeen gebruikelijk en kostbaar was, werd samen met de aardappel een lepel vogelmest, de zogenaamde guano, toegevoegd. Daarna werd het gat weer gevuld met grond. Aardappelen worden in het voorjaar gepoot, voorheen op akkers met 4 of 5 rijen per akker en het poten met de pootstok was vaak het werk van vrouwen en kinderen.
Objektbezeichnungaardappelpootboor, pootboor
Sachgruppegereedschappen
Format
hoogte: 76 cm
breedte: 51 cm
diepte: 7 cm
breedte: 51 cm
diepte: 7 cm