Details
Reproduction
Object numberFLM-00-123
TitleAad of boteraad van hout gebruikt voor het kneden van boter
Creatoronbekend
DescriptionBetreft een houten aad of boteraad (Fries: bûteraad), die bestaat uit een rechthoekige bak met platte randen en een verdiept ovaalvormig middengedeelte. In het verdiepte middengedeelte zit een gat. De aad is uit één stuk hout gemaakt en is gedeeltelijk blauw geschilderd. Deze houten aad is waarschijnlijk oorspronkelijk als melkaad gebruikt en, gezien de vorm van het gat in de bodem, provisorisch veranderd in een boteraad.
In tegenstelling tot een boteraad werd een melkaad of oproomaad , voor de komst van de zuivelfabrieken aan het einde van de negentiende eeuw, op de boerderij gebruikt voor het opromen van de melk bij de boterbereiding. De melkaden werden gevuld met rauwe melk en na 12, 24 tot 36 uur kwam de room bovendrijven en kon men deze elke keer afscheppen. De karakteristieke vorm van de aad gaat terug op de vorm van de eerste houten aden, die werden gemaakt door het uithollen van een boomstam. De inhoud van een aad varieert tussen de 25 en 30 liter.
Boteraden werden tijdens de laatste bewerkingsfasen gebruikt, als de boter uit de karnton kwam. In deze fase voegde men zout aan de boter toe waarna de boter werd gekneed. De opening in de bodem van de boteraad dient voor de afvoer van de karnemelk die bij het kneden nog vrijkomt Om het afstromen van de karnemelk te bevorderen, werd de aad op een licht hellende aaddrager geplaatst. Dit in tegenstelling tot de melkaden, die op een horizontaal vlak stonden.
In tegenstelling tot een boteraad werd een melkaad of oproomaad , voor de komst van de zuivelfabrieken aan het einde van de negentiende eeuw, op de boerderij gebruikt voor het opromen van de melk bij de boterbereiding. De melkaden werden gevuld met rauwe melk en na 12, 24 tot 36 uur kwam de room bovendrijven en kon men deze elke keer afscheppen. De karakteristieke vorm van de aad gaat terug op de vorm van de eerste houten aden, die werden gemaakt door het uithollen van een boomstam. De inhoud van een aad varieert tussen de 25 en 30 liter.
Boteraden werden tijdens de laatste bewerkingsfasen gebruikt, als de boter uit de karnton kwam. In deze fase voegde men zout aan de boter toe waarna de boter werd gekneed. De opening in de bodem van de boteraad dient voor de afvoer van de karnemelk die bij het kneden nog vrijkomt Om het afstromen van de karnemelk te bevorderen, werd de aad op een licht hellende aaddrager geplaatst. Dit in tegenstelling tot de melkaden, die op een horizontaal vlak stonden.
Object categoryhouders
Materialhout
Dimensions
hoogte: 78 cm
breedte: 37 cm
diepte: 11 cm
breedte: 37 cm
diepte: 11 cm